Dobry kompost przygotowuje się ze wszelkich odpadów z naszego ogrodu (ściętej trawy, gałęzi, liści, resztek warzyw i owoców, chwastów) oraz odpadów kuchennych (np. obierki warzyw czy owoców). To nic innego jak szczątki organiczne wymieszane ze sobą i przechowywane aż do ich rozkładu. Jest to bardzo ekologiczny, naturalny nawóz. Aby bakterie, grzyby i pierwotniaki znajdujące się w kompoście skutecznie przetwarzały materię należy zapewnić im właściwe warunki – odpowiednią wilgotność i temperaturę a także dostęp powietrza.
Podstawowe pierwiastki niezbędne do tego procesu to węgiel i azot. Kompost brązowy zawiera dużo materii bogatej w węgiel (np. ścięta trawa, liście) natomiast kompost składający się z odpadów bogatych w azot jest wilgotny i zielony. Warto pamiętać, że do kompostu można dodawać odchody zwierząt hodowlanych (świni, krów, koni, kur), ale nie wolno dorzucać mięsa, nabiału, tłuszczów a także odchodów psów i kotów.
W produkcji kompostu ważne jest zachowanie proporcji węgla i azotu nazywanych stosunkiem C/N (węgiel/azot). Zbyt niski stosunek C/N będzie skutkował niewłaściwym rozkładem materii (nie zostanie ona rozłożona do końca) zaś zbyt niski – utratą azotu, który przemieniony w gaz po prostu się ulotni (czemu towarzyszyć będzie bardzo charakterystyczny, nieprzyjemny zapach). Odpowiednie proporcje to takie, w których na 25 – 30 części węgla przypada jedna część azotu. Wówczas rozkład będzie szybszy a temperatura wewnątrz kompostu podniesiona. Aby mieć pewność, że kompost jest dobrej jakości wystarczy zazwyczaj wymieszać materiały bogate zarówno w azot jak i węgiel – im więcej resztek będzie zmieszanych tym lepiej.
W związku z tym, że większość organizmów pracujących w kompoście jest tlenowych należy dbać o dostarczanie odpowiedniej ilości powietrza – co jakiś czas należy go przemieszać. Jeśli kompost stanie się zbyt suchy należy go po prostu zmoczyć. Aby kompostownik spełniał swoje zadanie jego długość, szerokość i wysokość nie powinna być krótsza niż 1 metr. Na wypadek bardzo groźnych zim warto go przykryć np. słomą lub liśćmi. Dobry nawóz powstaje około roku, jednak można ten proces przyspieszyć regularnie go przerzucając, dzięki czemu szczątki będą szybciej rozłożone.
Przed użyciem kompostu konieczne jest sprawdzenie, czy na pewno jest on już gotowy, ponieważ niektóre nie rozłożone resztki mogą być szkodliwe dla upraw. Dobry kompost ma zapach świeżej, mokrej ziemi. Można przeprowadzić dla pewności próbę – kompost umieścić w słoiku, zakręcić i postawić w ciepłym miejscu. Jeśli po kilku dniach zawartość słoika będzie nieprzyjemnie pachnieć zgnilizną oznaczać to będzie, że kompost wydaje się jeszcze do użytku.
Kompost może wykorzystać jeszcze przed rozpoczęciem sezonu (jesienią lub wczesną wiosną) przekopując ziemię w ogrodzie (na 10mkw ziemi należy przeznaczyć ok. 3mkw kompostu). Kompost długo uwalnia składniki odżywcze, więc doskonale nadaje się do ściółkowania.
