Przedstawiamy państwu najważniejsze gruby szkodników i chorób roślin, na które warto zwrócić uwagę jeżeli zakładają Państwo ogród, wraz z propozycjami ich uniknięcia.
BRUDNICA NIEPARKA
Atakuje wiele gatunków drzew i krzewów.
Są to brązowoczarne, włochate gąsienice z żółtymi paskami i włoskami wyrastającymi wzdłuż grzbietu. Na grzbiecie widoczne niebieskie, czerwone i żółte brodawki. Włoski mogą wywoływać reakcje alergiczne. Należy niszczyć zimujące pod korą drzew czy krzewów złoża jaj (zeskrobywać je zimą), po pojawieniu się gąsienic zwalczać preparatami zawierającymi bakterię Bacillus thuringienis a w fazie zielonego pąka wykonać oprysk preparatem zawierającym fenitrotion.
CZERWCE
Atakuje wiele roślin, szczególnie drzewka cytrusowe, paprocie (zwłaszcza w szklarni), rośliny domowe i warzywne.
Ma postać brązowych tarcz, zwykle wzdłuż nerwów na spodzie liści. Aby uchronić się przed tym szkodnikiem trzeba zawsze kontrolować nowe rośliny a chore już rośliny opryskiwać insektycydem wgłębnym, zawierającym formotion lub metyloprimifos.
MĄCZLIK SZKLARNIOWY
Występuje na roślinach uprawianych pod osłonami, atakuje również sałatę i fasolę w uprawie polowej. Są to maleńkie białe owady przypominające miniaturowe ćmy, skupione na dolnej stronie liści. Zwalczanie: w szklarni należy rozwiesić żółte tablice lepowe. Aby uchronić się przed mączlikiem warto jest posadzić nagietki i rumianki w pobliżu podatnych roślin. Wykonywać oprysk preparatem zawierającym pyretrynę z piperonylobutoksydem, acetamiprid lub bifentrynę.
MSZYCE
Atakuje większość roślin, zarówno w uprawie polowej, szklarniowej jak i domowej. Są to małe zielone, żółte, czarne lub różowe owady wysysające sok z roślin. Zwalczanie: należy zmniejszyć nawożenie roślin azotem, wprowadzić drapieżnego pryszczarka, biedronki lub złotooki, warto spryskiwać wodą preparatami zawierającymi pirymikarb. W sadzie wykonuje się pierwszy oprysk przed kwitnieniem.
PIENIKI
Atakuje wiele roślin, zwłaszcza złocienie, róże, lawendy czy wierzby. Ma postać białych, piankowatych substancji, które okrywają różowe larwy. W celu ich zwalczenia zaleca się zmywanie szkodników i larw strumieniem wody a nie zaleca się stosowania oprysków i metod chemicznych.
WEŁNOWCE
Atakują niektóre gatunki roślin domowych oraz wiele gatunków roślin szklarniowych, w szczególności drzewa cytrusowe, sukulenty i winorośl. Są to małe, różowe owady pokryte białą wydzieliną woskową. Do walki z tymi szkodnikami warto wprowadzić drapieżne biedronki oraz opryskiwać preparatami zawierającymi metylopirimifos.
DZIURKOWATOŚĆ LIŚCI DRZEW PESTKOWYCH
Występuje głównie na czereśniach i wiśniach a główne objawy to małe, brązowe, wykruszające się plamki na liściach. Należy nawozić glebę zbilansowanym nawozem i regularnie nawadniać. Młode drzewka zaleca się nawozić dolistnie. W przypadku nawracającej choroby zaleca się stosowanie preparatów miedziowych. Silnie zaatakowane rośliny należy opryskiwać do zakończenia kwietnia 3 – 4 razy co 10 dni preparatem zawierającym dodynę lub dithianon.
GĄSIENICE
Atakują różne gatunki roślin zielonych, drzewa i krzewy. Objawy: duże, nieregularne dziury w liściach. Gąsienice należy zbierać i wyrzucać, na pnie drzew zakładać opaski lepowe a po wysiewie nasion zagony zabezpieczyć gęstą siatką. Opryski wykonuje się preparatami zawierającymi fenitrotion.
LARWY PILARZOWATYCH
Atakują zazwyczaj rośliny ozdobne, między innymi złotokap, ligustr czy lilak. Wygryzają regularne półkola na brzegach liści. Dorosłe błonkówki nie powinny być zwalczane, ponieważ odgrywają ważną rolę w zapylaniu kwiatów. Larwy można zbierać ręcznie i niszczyć lub stosować preparaty zawierające fenitrotion, diazynon lub cypermetrynę.
GĄSIENICE ZWOJÓWEK LIŚCIOWYCH
Występują na roślinach zielonych, krzewach i drzewach. Objawy to dziury w liściach połączone przędzą lub same szkielety unerwienia. Gąsienice należy usuwać a silnie zaatakowane rośliny w fazie zielonego pąka kwiatowego opryskiwać preparatami przy temperaturze powyżej 15 st C.
OPRZĘDZIKI
Atakują głównie rośliny strączkowe i wykonują wygryzienia na brzegach liści. Aby uniknąć problemów z nimi należy wysiewać groch jak najwcześniej w dobrze przygotowany grunt i osłaniać go folią w chłodne dni. Należy usuwać resztki roślin strączkowych a w razie konieczności stosować odpowiednie preparaty np. zawierające fenitrotion.
OPUCHLAKI
Atakują wiele gatunków roślin, w tym cyklameny, pierwiosnki, różaneczniki i rośliny doniczkowe. Robią nieregularne wygryzienia na brzegach liści (w nocy). Zaatakowane rośliny są bardzo łamliwe u nasady i więdną. Wszelkie znalezione w podłożu larwy opuchlaków należy zebrać i zniszczyć a ziemię wymienić. Należy usuwać opadłe liście i resztki roślin a dorosłe chrząszcze zwalczać preparatami zawierającymi deltametrynę.
PIŁECZNICA AGRESTOWA
Atakuje agrest i różne gatunki porzeczki. Larwy zjadają liście krzewów i mogą opanować całą roślinę. Należy zbierać wszystkie larwy i jaja oraz opryskiwać roślinę preparatami zawierającymi fenitrotion lub diazynon tuż po zauważeniu objawów lub po kwitnieniu.
PCHEŁKI
Atakują zazwyczaj kapustę, rzodkiewkę, smagliczkę czy rzepę. Na roślinie pojawia się mnóstwo drobnych dziur, zwłaszcza w młodych liściach oraz liczne chrząszcze. Rośliny bardzo często zamierają. Należy regularnie nawadniać rośliny, usuwać wszelkie resztki i chwasty. Stosować opryski preparatami zawierającymi etofenproks, cypermentrynę lub deltametrynę. Warto zaprawiać nasiona specjalną zaprawą nasienną zwierającą karbendazym.
SKORKI
Atakują wiele różnych gatunków roślin, zwłaszcza złocienie, powojniki, dalie i mieczyki. Objawy: postrzępione dziury w liściach. Bardzo zaatakowane rośliny opryskiwać preparatami fosforoorganicznymi wgłębnymi. Skorki mogą uszkodzić rośliny, jednak w związku z tym, że zjadają wiele szkodliwych owadów nie zaleca się ich zwalczania w przypadku, gdy wykonują niewielkie szkody.
ŚLUZOWICA RÓŻANA
Występuje głównie na różach, ale i śliwach, pigwach, malinach i głogu. Pojawiają się od czerwca do września. U zaatakowanych roślin pozostają same szkielety unerwienia liści z przezroczystą skórką. Należy od razu po zaobserwowaniu szkodnika zebrać wszystkie zaatakowane liście i je zniszczyć a roślinę opryskać preparatem zawierającym alfametrynę lub cypermetrynę. Warto przed zimą okopać glebę wokół zaatakowanej rośliny, aby odsłonić ptakom zimujące kokony z larwami.
ŚLIMAKI
Atakują wiele gatunków roślin, zarówno warzywa jak i rośliny ozdobne. Najbardziej niebezpieczne dla młodych, wschodzących roślin. Pozostawiają nieregularne dziury na liściach oraz charakterystyczny śluz – zarówno na roślinach jak i wokół nich.
Aby pozbyć się ślimaków należy zastosować środki typu Mesurol oraz chronić i wspierać ich naturalnych wrogów tj. żaby, jeże czy ropuchy.
CHOROBY WIRUSOWE
Atakują wiele gatunków roślin. Objawy: liście zredukowane, pozwijane, pofałdowane z plamami i przebarwieniami. Chore liście należy usunąć i głęboko zakopać lub spalić.
MSZYCE PORZECZKOWO – CZYŚCCOWE
Występuje głównie na porzeczkach czarnych i czerwonych, rozpoznać je można po żółtych lub czerwonych zgrubieniach na liściach, spowodowanych przez żerujące w skupiskach na dolnej stronie liścia mszycach. Należy przed i po kwitnieniu opryskiwać opanowaną roślinę preparatami zawierającymi pirymikarb lub triazamat (w razie konieczności oprysk powtórzyć).
KĘDZIERZAWOŚĆ LIŚCI BRZOSKWINI
Atakuje brzoskwinie zarówno ozdobne jak i odmiany owocowe. Powoduje fałdowanie liści, zgrubienie z czerwonym i szarym nalotem. Zainfekowane liście brunatnieją i opadają. Należy wykonać opryski fungicydami miedziowymi wczesną wiosną przed pękaniem pąków i w okresie opadania liści z drzewka. Porażone liście zbierać i zakopywać przed pojawieniem się białego nalotu.
MSZYCE WIŚNIOWE
Atakują owocowe i ozdobne odmiany czereśni i wiśni. Objawy: małe, czarne mszyce na spodzie liści i na najmłodszych częściach pędów. Silnie zaatakowane liście skręcają się i ciemnieją. Należy wykonać oprysk preparatami zawierającymi pirymikarb w okresie wegetacji oraz chronić naturalne drapieżniki zjadające mszycę (np. biedronki, muchówki).
WERTICILIOZA
Atakuje głównie goździki, ogórki, pomidory i złocienie (pod osłonami), wiele odmian roślin i kwiatów wieloletnich a także truskawki, klony i sumaki. Główny objaw to więdnięcie liści (np. liście pomidora mogą więdnąć w dzień a w nocy odzyskiwać jędrność). Porażone gałęzie, pędy lub całe rośliny należy wyciąć i spalić. Po zakończeniu uprawy w szklarni należy ją odkazić, a po każdej uprawie wymienić podłoże.
CHLOROZA LIŚCI (NADMIAR WAPNIA)
Występuje zazwyczaj u takich roślin jak hortensje, różaneczniki, kamelie i inne rośliny rosnące w podłożu o niskim pH. Blaszki liści stają się żółte lub białe, ale nerwy pozostają ciemnozielone. Należy unikać uprawy wrażliwych gatunków roślin na glebach nadmiernie alkalicznych lub obniżać pH gleby (za pomocą specjalnych nawozów fizjologicznie kwaśnych np. siarczanu amonowego, dodając rozdrobnioną korę drzew lub niewapnowany torf).
BRUNATNA PLAMISTOŚĆ POMIDORA
Atakuje pomidory pod osłonami, na których liściach zaczynają pojawiać się żółte, brunatniejące z czasem plamy. Od dolnej strony liście pokrywają się brunatnym nalotem. Należy usuwać chore liście a całe rośliny opryskiwać preparatami zawierającymi metylotiofanat, chlorotalonil lub dichlofluanid.
