Wczesna jesień to idealny czas na to, aby zrealizować swoje marzenia związane z posiadaniem, choćby niewielkiego, sadu lub zagajnika z drzewami i krzewami owocowymi. Zanim jednak wybierzemy się do centrum ogrodniczego po sadzonki warto dokładnie przemyśleć kwestię odmian roślin owocowych – wybierzmy te, które będą pasować nie tylko do warunków, jakie możemy im zapewnić, ale i do naszego stylu i trybu życia, by uniknąć problemów w ich hodowli i mieć czas na ich pielęgnację o każdej porze roku. Z całą pewnością należy wybrać te drzewka i krzewy, których owoce po prostu lubimy najbardziej. Warto zdecydować się na posadzenie roślin, które owocują o różnych porach roku, dzięki czemu w naszym ogrodzie zawsze będzie można znaleźć ulubione przysmaki.
W dobrych centrach ogrodniczych dostępny jest duży wybór i wiele odmian drzew i krzewów owocowych – przed zakupem zapoznajmy się z charakterystyką poszczególnych gatunków i wybierzmy te, które są naturalnie odporne na choroby i których owoce są odpowiedzią na nasze potrzeby (owoce poszczególnych odmian mogą być dobre np. do przetworów, na soki lub są typowo deserowe). Pamiętajmy o tym, że decydując się na odmiany samopylne wystarczy, gdy posadzimy tylko jedno drzewko. W tym okresie (wrzesień – październik) kupuje się rośliny z odkrytymi korzeniami i bez liści.
Uprawa drzew i krzewów owocowych nie jest trudna, jednak wymaga wykonania zabiegów o różnych porach roku. Jeśli jednak w naszym kalendarzu znajdą się wszystkie niezbędne czynności (sadzenie, przycinanie gałęzi, nawożenie, porządkowanie czy opryskiwanie) a wybrane rośliny posadzimy w odpowiednich do ich wymagań miejscu to będziemy mogli się cieszyć zadbanym i dającym dużo owoców sadem. Należy pamiętać, że gleba pod sad musi być głęboka i zdolna do magazynowania wody, aby drzewa nie obumarły nawet w okresie długotrwałej suszy. Gleba powinna być ponadto przepuszczalna na tyle, by korzenie mogły swobodnie się rozrastać.
Warto pamiętać o tym, jak ważne jest utrzymywanie tej przestrzeni w porządku. Usuwanie opadłych liści, zwiędłych gałęzi i pędów – zwłaszcza tych zainfekowanych, z objawami choroby lub obecnością szkodnika – powinno wejść w nawyk. Dzięki temu nasz ogród będzie nie tylko piękny, ale i bezpieczny dla roślin w nim rosnących. Uprawa zbyt wielu drzewek tego samego gatunku lub gatunków nie przystosowanych do klimatu bardzo sprzyja chorobom czy atakom szkodników. Nie bójmy się więc postawić na różnorodność.
Istotną rolę odgrywa odpowiednie formowanie koron drzew owocowych, które ma na celu stworzenie wystarczająco silnego szkieletu rośliny, aby utrzymała ona ciężar owoców oraz takie rozmieszczenie gałęzi, dzięki któremu wszystkie liście będą miały wystarczający dostęp do światła. Dzięki odpowiedniemu przycinaniu gałęzi ułatwimy sobie również oprysk i zyskamy pewność, że rozpylany środek będzie równomiernie pokryje drzewko. Formowanie koron należy zacząć tuż po zakupie drzewka i należy je przeprowadzać przez kilka pierwszych lat hodowli. Sprzyjać to będzie również wczesnemu zakładaniu pąków kwiatowych, a co za tym idzie – wcześniejszemu owocowaniu nawet młodych drzewek. Warto dodać, że zabiegi mające na celu wcześniejsze zakończenie wzrostu roślin zwiększają ich odporność na niskie temperatury i wytrzymałość na mróz.
Obserwujmy na bieżąco nasze uprawy i natychmiast reagujmy na wszelkie zaobserwowane zmiany – im szybsza interwencja na oznaki choroby, tym skuteczniejsza walka z nią. Stosowanie naturalnych środków ochrony roślin w walce ze szkodnikami czy chorobami nie zawsze jest skuteczne. Szybko rozprzestrzeniającemu się „problemowi” można (i powinno się!) zapobiegać wykonując opryski specjalnym preparatem jeszcze w okresie bezlistnym (czyli np. zimą lub wczesną wiosną). Zabieg ten powinien być wykonany bardzo dokładnie a preparat powinien pokryć całą powierzchnię liści i gałęzi. Pamiętajmy o rotacji preparatów, gdyż stosowanie tego samego środka może powodować, iż szkodnik się na niego uodporni.
W swoim ogrodzie warto wygospodarować nieco przestrzeni na posadzenie ulubionych krzewów owocowych, takich jak porzeczki, maliny, agresty czy borówki. Są stosunkowo łatwe w uprawie, nie mają większych wymagań a mogą stanowić ciekawy element dekoracyjny. Ponadto ich owoce są bardzo zdrowe, nie zawierają cholesterolu i są źródłem witamin.
Założenie swojego sadu czy choćby niewielkiego zagajnika z drzewami i krzewami owocowymi wiąże się z wieloma obowiązkami, zabiegami powtarzanymi co roku oraz koniecznością kontrolowania stanu roślin na co dzień. Cała energia włożona w jego utworzenie i utrzymanie, wszelkie nakłady pracy zostaną z całą pewnością wynagrodzone smacznymi, zdrowymi zbiorami. A satysfakcja z samodzielnie wyhodowanych owoców i możliwość podzielenia się nimi ze swoimi bliskimi, przetworzenia na przepyszne soki czy konfitury na zimową porę są niewątpliwie bezcenne dla każdego miłośnika ogrodnictwa.
